Міжнародны дзень танга (International Tango Day).
Святкуецца ў дзень нараджэння аргенцінскага спевака і кінаакцёра, “Караля танга” Карласа Гардэля (1887-1935).
Слова “танга” адразу асацыюецца ў нас са словам “запал”. У гэтым танцы ёсць гісторыя кахання і жыцця, выяўленая целам пад музыку.
Слова “танга” з’явілася значна раней, чым сам танец. Першапачаткова гэтае слова выкарыстоўвалася на адным з Канарскіх астравоў для пазначэння “сходы афрыканцаў для танцаў, для ігры на барабанах”, дарэчы, гэтыя барабаны таксама зваліся “танга”.
Танга нарадзілася ў Буэнас-Айрэсе як танец бедных кварталаў, імігрантаў.
Яно было забаронена ў Германіі і СССР у 1920-1930-я гады.
У Аргенціне ў гэты дзень праводзіцца чэмпіянат свету па танга. Чэмпіянат вельмі ганаровы, і каб патрапіць на яго, пары праходзяць адборачныя туры на сваёй радзіме – у Амерыцы, Еўропе.
Міжнародны дзень гор (International mountain day, з 2003 года).
Заснаваны ААН. Горы – найпрыгажэйшы твор прыроды. У горных раёнах, якія займаюць каля 22% тэрыторыі сушы, пражываюць каля 1 мільярда чалавек – кожны восьмы жыхар Зямлі. Горы, гэта крыніца прэснай вады, карысных выкапней, запаведнік для многіх відаў флоры і фауны, месца адпачынку і турызму. Народы, якія насяляюць горную мясцовасць, часта пакутуюць ад прыродных катастроф.
Міжнародны дзень гор спрыяе прыцягненню ўвагі грамадскасці да надзённых праблем горных раёнаў.
1659 год. Курляндыя саступіла галандцам востраў Табага ў Карыбскім моры.
“Дваранская рэспубліка” Курляндскае герцагства знаходзілася ў леннай залежнасці ад ВКЛ і Рэчы Паспалітай. Курляндыя, а адпаведна і ВКЛ, мела свае калоніі Табага ў Амерыцы і востраў Джэймс у вусці Гамбіі на Гвінейскім ўзбярэжжы Афрыі.
Табага разам з востравам Трынідад зараз уваходзіць у склад дзяржавы Трынідад і Табага. Востраў плошчай 303 км² належыў Курляндыі ў 1654-1659 гадах пад назвай Новая Курляндыя. Саступлены больш шматлікім галандскім пасяленцам.
1879 год. У Мінску заснавана першая бясплатная «лякарня для прыходных бедных хворых» – першая мінская «паліклініка».
Адкрылася на сродкі Мінскага таварыства лекараў. Ініцыятар адкрыцця і першы кіраўнік установы – доктар медыцыны, адзін з заснавальнікаў унутраполасцевай хірургіі ў Беларусі Сігізмунд Свянціцкі (1836-1910). Яму дапамагаў Іван Стржалка. Прыём вялі каля 15 урачоў і 10 фельчараў. Установа была закрыта праз недахоп фінансавання ў 1881 годзе.
Фота: Дом доктара Свянціцкага ў Мінску.
1917 год. Зямельная рэформа ў Магілёўскай губерні
Магілёўскі ваенна-рэвалюцыйны камітэт выдае дэкрэт аб нацыяналізацыі памешчыцкіх маёнткаў у губерні і перадачы зямлі зямельным камітэтам. Гэта сталы вынікам рэалізацыі бальшавіцкага “Дэкрэта аб зямлі”. Ён быў прыняты на Другім усерасійскім з’ездзе саветаў 26 кастрычніка (8 лістапада па новым стылі) 1917 года. Гэтым дэкрэтам канфіскоўваліся памешчыцкія землі, якія перадаваліся мясцоваму самакіраванню для наступнай перадачы сялянам. Аднак, насамрэч перадачы земляў ва ўласнасць сялян не адбылося. З пачатку 1920-га па 1930-ы гады пачатку ўзмоцнена праводзіцца калектывізацыя, пераважная маса працалюбівых сялян была рэпрэсіравана, пазбаўлена маёмасці, саслана ў лагеры і ссылку.
1920 год. У Беларусі была створана Надзвычайная камісія па ліквідацыі непісьменнасці.
У ліквідацыі непісьменнасці актыўна ўдзельнічалі культармейцы – асобы, якія ўмеюць пісаць. Імі з’яўляліся рабочыя, інтэлігенцыя, студэнты, навучэнцы.
Непісьменнасць сярод дарослага насельніцтва ў Беларусі была ў асноўным ліквідавана да 1932 года.
1924 год. У Магілёве запускаюцца першы аўтобусныя рэйсы
11 снежня 1924 г. у Магілёве стартуюць першыя рэгулярныя аўтобусныя перавозкі. У горадзе працуюць два аўтобусы, яны ходзяць па маршруце «Вакзал – Плошча» даўжынёй каля 4 км. Расклад руху пры гэтым быў узгоднены з графікам цягнікоў.
Да канца 1925 г. у горадзе ўжо працавалі два аўтобусныя маршруты («Вакзал – Плошча» і «Плошча – Лупалава») і тры аўтобусы.
1946 год. Пры ААН арганізаваны ЮНІСЕФ.
Дзіцячы фонд (UNICEF, United Nations International Children’s Emergency Fund) – міжнародны надзвычайны фонд дапамогі дзецям ААН. Мэтай фонду было аказанне дапамогі дзецям, якія пацярпелі падчас Другой сусветнай вайны, тэрмін дзеяння фонду быў абмежаваны.
У 1953 годзе ААН пашырыла круг дзейнасці арганізацыі і падоўжыла тэрмін яе паўнамоцтваў на нявызначаны час. Фонд атрымаў новую назву – Дзіцячы фонд ААН з захаваннем абрэвіятуры ЮНІСЕФ. Штаб-кватэра фонду размешчана ў Нью-Ёрку. У 1965 годзе Дзіцячы фонд ААН атрымаў Нобелеўскую прэмію міру.
2002 год. Памёр Сяргей Грахоўскі.
Беларускі паэт, празаік і перакладчык.
Заслужаны работнік культуры.
У дзяцінстве выхоўваўся ў мястэчку Глуск. Працаваў на Бабруйскім дрэваапрацоўчым камбінаце, у Дзяржвыдавецтве БССР, у газетах, часопісах, на Беларускім радыё, выкладчыкам на рабфаку БДУ.
Арыштоўваўся НКУС, МДБ у 1936 і 1947 гадах, пакаранне адбываў у ГУЛАГу, ссылцы.
Аўтар 14 зборнікаў паэзіі, 5 кніг вершаў для дзяцей, у тым ліку «Ад вясны да вясны» (1959), «Знаходка» (1985), апавяданняў «Агеньчык у акне» (1972), кніг нарысаў, апавяданняў, аповесцей, успамінаў, публіцыстыкі, перакладаў.
Аўтар вядомага верша «Ветразь», дзе не ўжыў ніводнага слова сугучнага з рускімі адпаведнікам:
У выраі ветразь знікае
За хваляй, нібы на спачын,
І змора яго не злякае,
Не спыніць тугой далячынь.
У змроку зіхоткая здрада
Завабіць хлуснёй у віры,
На золку сканае прынада
І кволы прамень на жвіры.
Раптоўна згаданыя мроі
У карунках пяшчотнай тугі
Павольна знікаюць, як строі,
У бязважкасці кволай смугі.
Знікае ўсхвалёваны ветразь:
З кунегаю пільна сачу,
Як водар аздобіў паветра,
І ў бездані знічкі лічу.
