У шклоўскай калоніі небяспечна размаўляць па-беларуску, сведчыць былы палітвязень

Былы палітзняволены журналіст з Гомеля Яўген Меркіс распавёў, як ён быў вымушаны перастаць размаўляць на сваёй роднай мове ў шклоўскай калоніі №17.

Журналіста пасля прысуду на чатыры гады зняволення за супрацоўніцтва з Белсатам і Флагштокам накіравалі для абыцця пакарання ў папраўчую калонію №17 у Шклоў. 

Для палітычных усюды забароны

«Хоць раней у СІЗА і калоніях ніколі не сядзеў, але дзякуючы кнігам, расповедам савецкіх дысідэнтаў уяўляў, як выглядае сістэма. Таму мне асабіста было лягчэй, бо гадамі быў у тэме» – распавёў выданню Флагшток былы палітвязень, якого 11 верасня 2025 года прымусова дэпартавалі ў Літву лукашэнкаўскія ўлады.

Аднак цяжкасці Яўген перажываў як і ўсе «палітычныя»: забарона наведваць спортзал, стадыён, нават бібліятэку і царкву. Даводзілася пастраянна быць у напружанні, бо трэба было сачыць за тым, што адбываецца навокал, і за сабой:

«Каб не далі якога парушэння, а тым больш вакол стукачы, і не ведаеш дакладна хто менавіта. Сістэма прасякнута ўстаноўкай: зэк павінен пакутаваць. Падыход, які вельмі псуе жыццё – зэк не павінен мець вольнага часу. Адміністрацыя стварае вельмі шчыльны графік. Акрамя прымусовай працы – розныя лекцыі дадаткова, дзяжурствы, як у войску трэба стаяць на тумбачцы ў атрадзе, грамадскія працы часта безсэнсоўныя, прагляды фільмаў на выходных. Таму зэкі вельмі выматаныя».

У калоніі па-беларуску лепей не размаўляць

Яўген, які ў паўсядзённым жыцці размаўляе па-беларуску, практыкаваў гэта і ў СІЗА, але не ў калоніі. «У шклоўскай калоніі мне хутка далі зразумець, што ў цябе будуць гіганцкія праблемы. І на прыкладах іншых сядзельцаў стала зразумела, што я яшчэ больш прыцягну да сябе ўвагу, і пачнуць кідаць у ШІЗА, дзе можна нават за пару дзен пасадзіць здароўе. Потым – ПКТ, крытая турма» – тлумачыць журналіст.

Яўген бачыў у калоніі шмат людзей, якія хутка псіхалагічна зламаліся, нехта пачынаў вар’яцець. Фонам у многіх адбываліся сумныя падзеі: смерці блізкіх, разводы. Цяжка было пераносіць тое, што палітычным забараняюць ліставацца з сябрамі, важнымі табе людзьмі, а дазваляюць толькі з блізкімі сваякамі.

Фотаздымак: Белсат

Былы палітвязень: калонія ў Шклове адрозніваецца сваім садызмам

Адзін з дэпартаваных у Літву былых палітвязеняў Віталь Бандарук, распавёў пра катаванні і здзекі, якія ён перажыў у папраўчай калоніі №17 у Шклове, і параўнаў яе з магілёўскай турмой.

«Ластаўка», расцяжка і холад

«ПК-17 адрозніваецца сваім садызмам» – распавёў Праваабарончаму цэнтру “Вясна” Віталь Бандарук. Паводле яго, адміністрацыя калоніі актыўна выкарыстоўвала жорсткае абыходжанне, у тым ліку катаванні холадам у ШІЗА.

Былы зняволены ўзгадвае, што калі яго вадзілі “ластаўкай” яму вывіхнулі руку: вязняў прымушалі ісці ў нахіле з рукамі ў кайданках уверх, і любы рэзкі рух мог прывесці да падзення тварам у зямлю. Асабліва вылучаўся супрацоўнік Прохараў, якога Бандарук называе садыстам.

«Ён ламаў рукі людзям, рэзка падымаў за кайданкі, і чалавек падаў на падлогу. Не раз я чуў крыкі ад іншых вязняў пад маімі дзвярыма», – кажа палітвязень.

У ШІЗА і ПКТ Віталь правёў восем месяцаў. Камеры там нагадвалі халадзільную камеру: падлога выкладзеная пліткай, якая нібыта астуджалася праз спецыяльныя трубкі. «Ногі літаральна прымярзалі да падлогі», – адзначае ён.

Халодныя камеры разбуралі здароўе. Бандарук кажа, што найбольш пакутавалі ногі і суставы: калені ацякалі, узнікалі праблемы з мачавіком, вязні пастаянна бегалі ў прыбіральню ад холаду.

«Спіш на жалезных нарах, якія таксама прамярзаюць. Гэта невыносна. Усе, хто праходзіў праз ШІЗА, потым хадзілі кульгаючы», – узгадвае ён.

Галадоўка і ціск адміністрацыі

На палітвязняў рэгулярна складалі рапарты з надуманых прычын, што адкрывала шлях да новых крымінальных спраў. Пасля аднаго з такіх рапартаў Віталь абвясціў галадоўку.

«Пяць дзён я трымаўся толькі на вадзе. Калі ты вельмі злы, нават есці не хочацца. Потым ужо прыйшла слабасць» – кажа былы палітвязень.

За гэты час адміністрацыя склала на яго 27 рапартаў, аднак пасля гэтага на працягу амаль трох месяцаў Бандарука не чапалі.

Вымагальніцтва і «фонды атрада»

Асобную ўвагу Бандарук звяртае на вымагальніцтва грошай. З яго патрабавалі пералічваць сродкі ў «фонд атрада», але ён адмовіўся. Паводле Бандарука, калі чалавек не плаціць, то яго пераводзяць у турму, а калі плаціць, то “жывеш у шакаладзе: даюць дадатковае тэлефанаванне, ходзіш на ўсе спатканні”.

“Яны перавышаюць свае службовыя паўнамоцтвы, калі ўжываюць сілу, і вымагальніцтва практыкуюць. Сведчанняў у мяне вельмі шмат. Я ведаю людзей, якія тысячамі долараў выплачвалі, каб гэтыя баракі будавалі. Гэтая сістэма працуе ад моманту, як толькі трапляеш у каранцін”, – сведчыць былы палітзняволены.

Калі турма лягчэй за калонію

З-за жорсткіх умоў Бандарук сам папрасіў перавесці яго на турэмны рэжым. Ён адзначае, што ў Магілёве кантраст адчуваўся адразу.

«У ПК-17 нават у душ выводзяць чатыры чалавекі з сабакам. А ў Магілёве канваір адзін вядзе двух зняволеных. І супрацоўнікі не абражаюць палітвязняў», – расказвае Віталь.

Ён дадаў, што ў магілёўскай турме харчаванне было значна лепшае, чым у шклоўскай калоніі. Калі ў ПК-17 ён схуднеў з 125 да 65 кілаграмаў, то пасля пераводу ў Магілёў за год зноў набраў вагу.

Віталь Бандарук падкрэслівае, што шклоўская калонія №17 вылучаецца асаблівай жорсткасцю і сістэмным садызмам. Катаванні холадам, вымагальніцтва грошай, прыніжэнне і здзекі сталі там нормай. У параўнанні з ёй нават магілёўская турма выглядала больш чалавечнаю.

Фотаздымак: Праваабарочнчы цэнтр “Вясна”

Палітвязень: калонія ў Шклове – гэта фабрыка катаванняў

Фабрыкай катаванняў назваў калонію №17 у Шклове дэпартаваны ў Літву палітвязень Аляксандр Ярашук.

“Шклоўская калонія – гэта фабрыка катаванняў, якую ўзначальвае спадар Карніенка, які, напэўна, вельмі імкнецца быць генералам. Пакуль ён палкоўнік, і хутчэй за ўсё, яго ацэняць па заслугах” – сказаў на прэс-канферэнцыі 12 верасня ў Вільні былы старшыня Беларускага кангрэса дэмакратычных прафсаюзаў (БДКП) Аляксандр Ярашук.

“Я яшчэ не адбыў каранціна, а ўжо трапіў у ШЫЗА (штрафны ізалятар). А самае жудаснае ШЫЗА ў Беларусі – гэта ў Шклове. І калі першую ноч я думаў, што яе і не перажыву, але я перажыў у свае 72 гады. Зараз мне 74 гады. Калі я перажыў, то я ўжо ведаў, што больш ніхто, ніяк і ніколі не зможа нада мной ўзяць верх. І ў той жа дзень, калі ўжо развіднела, калі я не мог спаць насамрэч, бо праз кожныя 15 хвілін ты вымушаны падымацца, каб прысядаць і адціскацца ад падлогі, таму што інакш ад холаду замерзнеш, я выйшаў і сам сабе сказаў: “Пайшлі вы далёка-далёка” і пачаў спяваць”.

Ён распавёў, што назіраў, якая будзе рэакцыя, але ніякай рэакцыі не было, поўная цішыня. “І я зразумеў, што яны насамрэч баяцца” – сказаў Ярашук.

Паводле дэпартаванага, падчас зняволення і падчас дэпартацыі ён бачыў у асноўным людзей у масках: “Дык хто гаспадары ў краіне? Калі яны, то чаго так баяцца? Яны ведаюць, што раней ці пазней за ўсё давядзецца адказваць. У тым ліку і за тыя пашпарты, якія ў нас скралі”. Як стала вядома, частку дэпартаваных выдварылі ў Літву без пашпартоў. 

У разуменні Ярашука гэта фактычна пазбаўленне грамадзянства.

Пры гэтым ён паабяцаў абавязкова вярнуцца ў Беларусь: “Мы справядлівыя гаспадары нашай краіны, нашай любай Беларусі”.

Сілу вытрымаць у “тых нечалавечых умовах” палітвязням “даў беларускі народ”, заявіў экс-кіраўнік БКДП.

Ярашук таксама падзякаваў за падтрымку сваёй сям’і, прэзідэнту ЗША, Еўразвязу, Літве, Польшчы.

11 верасня 2025 года з Беларусі ў Літву былі прымусова вывезены 52 палітычныя вязні. Сярод іх было 14 замежных грамадзян і 38 грамадзян Беларусі. 

Скрыншот: YouTube-канал Святланы Ціханоўскай

У Шклоўскім раёне кароў кармілі сенам з цвіллю

Пракуратура Магілёўскай вобласці выявіла шматлікія парушэнні ў жывёлагадоўлі рэгіёну.

Як высветлілі пракуроры, у Горацкім раёне пры праверцы парадку закладкі травяных кармоў быў парушаны тэмпературны рэжым зялёнай масы і тэрміны закладкі. Нараканні пракурора выклікала перавышэнне даўжыні рэзкі травы. У адзінкавым выпадку кармы, нарыхтаваныя ў палімерную ўпакоўку, мелі пашкоджанні плёнкі.

У адной з арганізацый Шклоўскага раёна на момант праверкі жывёлам давалі няякасныя кармы з цвіллю.

А ў Круглянскім і Горацкім раёнах пракурорамі ў трох арганізацыях устаноўлены факты нарыхтоўкі кармоў у капцы пры наяўнасці свабодных бетанаваных сховішчаў.

Па фактах закладкі кармоў у капцы пракурор Круглянскага раёна ініцыяваў прыцягненне дырэктара сельгасарганізацыі да адміністрацыйнай адказнасці. Кіраўнікі прадпрыемстваў Горацкага раёна таксама прыцягнутыя да адміністрацыйнай адказнасці. Пра пакаранне кіраўніка сельгасарганізацыі на Шклоўшчыне не паведамляецца.

Фотаздымак: Генпрокуратура РБ

В Шклове тюремная торговля впервые уничтожила обычный продуктовый магазин

Рассположенный рядом со шкловской колонией №17 продуктовый магазин не выдержал конкуренции с тюремной торговлей.

Магазин возле колонии работал много лет, и родственники осужденных всегда могли докупить там товары, которые передавали осужденным. Однако, с момента запуска интернет-торговли в ИК-17, торговая точка стал терпеть убытки, не выдерживая конкуренции с тюремными продажами.

Теперь магазин, работавший десятилетиями, распродает остатки товара и, вероятно, в сентябре закроется, о чем уже предупредил покупателей. Как сообщает Mayday, это первый случай в Беларуси, когда тюремная торговля стала более эффективной, чем цивильная. 

Напомним, что шкловская ИК-17 считается одной из лучших в бытовом плане и показательной для приезжающих на свидания родственников осужденных. При этом, именно в ней гибнут политические узники. Так, в начале нынешнего года в ней умер политзаключенный Валентин Штермер, а 21 мая 2021 года в ней же погиб политический активист Витольд Ашурок, в память о котором белорусские правозащитники объявили 21 мая Днем белорусского политзаключенного.

Фотоснимок: Google maps

В Шклове проводят опрос ради опроса

Шкловская районка предлагает местным жителям проголосовать по вопросу развития райцентра, однако райисполком ничего об общественном обсуждении не сообщает.

На сайте районной газеты “Ударны фронт” появилось предложение к читателям принять участие в опросе по застройке города. Согласно информации газеты, в районе проходит общественное обсуждение по поводу расширения границ города и строительства нового жилья.

“А вы что думаете? В какую сторону, на ваш взгляд, должен расти Шклов и где должны появиться новые дома, чтобы наш город стал еще удобнее и красивее?” – спрашивает газета, предлагая перейти в ее телеграм-канал, где размещен опрос с вариантами ответов.

“Важно, чтобы новые дома появлялись с учетом комфорта горожан и сохранения уникального характера нашего города” – утверждает “Ударны фронт”.

Однако, очень сомнительно, что результаты опроса действительно интересуют кого-то из местной власти. На сайте Шкловского райисполкома ни о каком общественном обсуждении по вопросу расширения границ Шклова речи не идет. Таким образом, что думают люди, возможно, интересно лишь тому, кто придумал данный опрос.

Фотоснимок “Ударны фронт”

В колодце в Шкловском районе нашли труп

Труп местного жителя был найден в колодце в деревне Евдокимовичи Шкловского района. Следователи не думают, что это криминал.

Мертвого 66-летнего мужчину обнаружили его коллеги. Местный житель не вышел на работу и перестал выходить на связь. Коллеги поехали на дачу его брата, которому он помогал с благоустройством, там и обнаружили его тело.

Как пишет шкловская районка «Ударны фронт», ссылаясь на слова представителя УСК по Могилевской области, пока следователи не рассматривают криминальных причин смерти мужчины – думают, что ему просто стало плохо при проведении работ в колодце. Развеять все сомнения должна судебно-медицинская экспертиза. Никакого уголовного дела, поэтому, не возбуждалось, проходит проверка.

Фотоснимок: УСК по Могилевской области

В Шкловском районе коммунальщикам не выплатили более 62 000 рублей отпускных

В Шкловском районе 48 работников коммунального предприятия пошли в отпуск без отпускных. Получить деньги помогла только прокуратура.

Прокуратура выяснила, что на предприятии на протяжении июня и июля 2025 года 48 работникам своевременно не выплачивался средний заработок за время трудового отпуска. Общая сумма невыплаченных денег составила более 62 тыс. рублей.

Прокуратура района выдала предписание руководству коммунального предприятия ликвидировать задолженность незамедлительно. Это и было сделано.

Напомним, что провластные профсоюзы Могилевской области на своем сайте утверждали, что во втором квартале текущего года задолженность по заработной плате и другим выплатам в области не фиксировалась. Очевидно, что такое утверждение стало следствием незнания, а незнание из-за занятия не своим делом, т.е. не защитой трудовых прав, а экскурсиями, подарками и искаженной статистикой.

Фотоснимок из открытых источников

Чемоданова плавала возле Александрии и запустила партшколу

Чемоданова плавала по Днепру, вдоль “детских маршрутов” Лукашенко. Полковник в отставке и лидер партии “Белая Русь” Ольга Чемоданова запускала в Шклове новый проект с узнаваемым советским привкусом – партийную школу.

Председатель партии «Белая Русь», полковник в отставке Ольга Чемоданова встретилась с коллективом ОАО «Бумажная фабрика «Спартак» и призвала всех присутствующих перейти, наконец, от частных интересов к общим.

Чемоданова вручала билеты новым членам партии, призывала их к активным действиям.

Затем, с просветленным лицом, сидела за партой Лукашенко и плыла по Днепру на пароме, который соединяет агрогородок Александрия и городской поселок Копысь на Витебщине, следуя детскими дорогами того самого.

При желании, “исторический” маршрут можно продлить до Боровлян и найти для этого сносные идеологические параллели – Чемоданова начинала свою карьеру инспектором по делам несовершеннолетних Боровлянского РОВД, а Лукашенко, как известно, состоял в ИДН на учете.

Вся эта пропагандистская свистопляска называлась проектом “Партийная школа”.

Очевидно, властям Беларуси, вдобавок к престарелому “генсеку”, не терпится возродить очередную кузницу кадров времен СССР – высшую партийную школу.

Фото ИА “Могилевские ведомости”.

Культ асобы на рэйках: белчыгунка ператварае гісторыю Магілёўшыны ў цырк аднаго артыста

Беларуская чыгунка запусціла новы турыстычны маршрут «Жамчужыны Беларусі». Разам з гісторыка-культурнымі скарбамі – школа і сямейныя міфы Лукашэнкі.

У межах праекта «Жамчужыны Беларусі» першая група расійскіх турыстаў наведала шэраг месцаў, якія, паводле задумы арганізатараў, павінны прадстаўляць сапраўдную культурную спадчыну краіны. 

Ініцыятыва належыць турыстычнаму цэнтру «Дартур», які ўваходзіць у структуру Беларускай чыгункі.

У праграму ўключаны сапраўдныя архітэктурныя і духоўныя скарбы Магілёўшчыны:

  • кафедральны касцёл Унебаўзяцця Дзевы Марыі і Святога Станіслава;
  • Свята-Мікольскі жаночы манастыр;
  • экспанаты абласнога краязнаўчага музея.

Але на роўні з імі ў пералік “жамчужын” увайшлі  даволі спрэчныя аб’екты – школа, дзе вучыўся Аляксандр Лукашэнка, і крыніца, якая нібыта была абсталяваная яго дзедам.

Фота сайта Белчыгункі.